Morachi Mahiti in Marathi
आपल्या परिचयातील असलेला मोर हा एक सुंदर पक्षी आहे जो भारतीय उपखंड, आशिया आणि आफ्रिका खंडातील काँगो खोऱ्यात आढळतो. मोर हा भारताचा तसेच श्रीलंका आणि म्यानमारचा राष्ट्रीय पक्षी आहे. मोराला पक्ष्यांचा राजा म्हटले जाते. भारतातील अनेक ठिकाणी मोर आढळतात. प्रामुख्याने मोकळ्या जंगलात किंवा शेतात आढळतात. मोराला पक्ष्यांचा राजा म्हटले जाते, कारण पावसाळ्यात जेव्हा काळे ढग येतात तेव्हा हा पक्षी पंख पसरून नाचतो.
या लेखामध्ये, आपण मोराबद्दल काही मनोरंजक तथ्ये जाणून घेणार आहोत जसे की मोराचे शास्त्रीय नाव, त्यांचे अन्न, त्यांचे वर्णन आणि बरेच काही.
मोर पक्षी माहिती मराठी – Peacock Information in Marathi
हिंदी नाव : | मोर |
इंग्रजी नाव | Peacock |
शास्त्रीय नाव : | Octopoda |
हिंदू धर्मात मोराचे विशेष महत्त्व आहे. भगवान श्रीकृष्णाच्या मुकुटावर मोरांचे पंख सजवली जातात. कार्तिकेय याचे वाहन मोर आहे.
मोराचे अन्न – Peacock Food
मोर बेरी, चारा साप, सरडे आणि उंदीर आणि गिलहरी इत्यादी खातात.
मोर हा तितरांच्या कुटुंबातील प्रमुख सदस्य आहेत. या कुटुंबात विविध प्रकारचे पक्षी आहेत आणि मोर पक्षी हा त्यापैकीच एक आहे.
हे पक्षी मुख्यतः त्यांच्या पंखांसाठी आणि त्यांच्या त्वचेच्या चमकदार रंगासाठी ओळखले जातात.
फक्त नर मोरालाच ‘मोर’ (Peacock) म्हणतात. मादी मोराला ‘लांडोर’ (Peahen) म्हणतात. आणि त्यांच्या बाळांना ‘पीचिक्स’ (Peachicks) म्हणतात.
मोराच्या तीन प्रमुख प्रजाती आहेत, त्यापैकी दोन आशियाई आणि एक आफ्रिकेतील आहे. निळा भारतीय मोर आणि हिरवा मोर या आशियाई प्रजाती आहेत आणि काँगो मोर (African Congo Peacock) हा आफ्रिकन प्रजातीचा आहे. मोर प्रामुख्याने भारत, श्रीलंका आणि ब्रह्मदेशात आढळतात.
२६ जानेवारी १९६३ मध्ये मोराला भारताचा राष्ट्रीय पक्षी घोषित करण्यात आले. आणि मोराची कमी होत चाललेली संख्या वाचवण्यासाठी भारत सरकारने सन 1982 मध्ये मोराच्या शिकारीवर पूर्णपणे बंदी घातली होती.
मोराचे आयुष्य 10 ते 25 वर्षांपर्यंत असते. मोराचा उडण्याचा वेग 10 मैल प्रती घंटा पर्यंत असू शकतो. मोरांना एकटे राहणे आवडत नाही, ते लहान गटात राहतात कारण ते अत्यंत मिलनसार आणि अवलंबून असलेले पक्षी आहेत. मोराचा प्रजनन काळ जानेवारी ते मार्च दरम्यान असतो. एक मादी मोर एका वेळी जवळपास सहा ते सात अंडी घालू शकते. त्यांना बहुतेक दुपारी अंडी घालायला आवडतात. अंडी उबवण्याचे काम फक्त मादीच करते. 28 दिवसांनी अंड्यातून पिल्ले बाहेर येतात.
मोर पक्ष्याचे वर्णन – Peacock Bird Information in Marathi
मोर हा मोठ्या आकाराचा पक्षी आहे ज्याच्या शरीराची लांबी 100 सेमी आहे.
त्यांची उंची पासून 115 सें.मी आणि 200 सें.मी. पेक्षा जास्त असू शकते.
मोराच्या पायाला चार बोटे असतात, त्यातील तीन बोटे पुढे आणि एक मागे असतात. अशा बोटांच्या संरचनेमुळे मोरांना फांद्या पकडणे आणि झाडांमध्ये फिरणे सोपे होते.
नर मोराचे वजन 4-6 किलोपर्यंत असते, तर मादीचे वजन 4 किलोपर्यंत असते. नरांच्या शेपटीवर रंगीबेरंगी पिसे असतात आणि वसंत ऋतूमध्ये जेव्हा ते पंख पसरून नृत्य करतात तेव्हा ते खूप सुंदर दिसतात. त्यांच्या डोक्यावर शिलाही आहे.
मोराच्या सुंदर रंगीबेरंगी शेपटीला ‘ट्रेन’ म्हणतात. त्याला सुमारे १५० ते २०० पंख आहेत.
मोराच्या पिसांची शिकार करायची गरज नाही कारण उन्हाळ्याच्या हंगामात ते स्वतःच त्यांची पंख झाडतात.
या पक्षाच्या सुंदर पिसांचा उपयोग पर्स, जॅकेट आणि इतर अनेक सजावटीच्या वस्तू बनवण्यासाठी केला जातो.